اما و اگرهای تولد دو توله یوزپلنگ در پاییز / کار چوپان اشتباه بود؟

در حالی امروز( ۱۳ آذرماه) روز «جهانی یوزپلنگ» نامگذاری شده است که در حال حاضر یوزپلنگ آسیایی گونه‌ای در معرض خطر انقراض به شمار می‌رود و در ایران کمتر از ۳۰ فرد از آن باقی‌مانده است این در حالیست که رسانه‌ای شدن کشف دو توله یوز از یک چوپان در توران به عنوان زیستگاه مهم یوز آسیایی انتقاداتی را نسبت به عملکرد سازمان حفاظت محیط زیست در حفاظت از این منطقه و نحوه اطلاع‌رسانی درباره یوزهای پیدا شده برانگیخته است.

مرضیه موسوی، به علت تولد دو توله یوز تازه مشاهده شده در توران که توسط چوپانی از طبیعت جدا شده‌اند، اشاره کرد و گفت: از طرفی به دنیا آمدن آن‌ها در این فصل و از طرف دیگر جدا شدن آن‌ها از طبیعت باعث شده تا اتفاق خوبی برای این دو توله یک ماهه رخ ندهد. به نظر می‌رسد شاید علت تاخیر در زادآوری با توجه به فاصله طولانی بین فصل بهار تا پاییز تغییر اقلیم باشد. تغییر اقلیم و خشکسالی در پدیده‌های زیست شناختی گونه‌ها مانند تولید مثل حیات وحش یا گل‌دهی گیاهان بی تاثیر نیست اما باید بررسی کرد که آیا می‌توان این تاخیر در زادآوری را تنها به پای تغییر اقلیم گذاشت یا خیر؟

موسوی همچنین احتمال رخ دادن دوباره این پدیده در چنین فصلی را ممکن دانست.

این کارشناس حیات وحش درباره جدا شدن دو توله یوز از طبیعت توسط چوپان اظهار کرد: در توران اقدامات بسیاری درجهت آموزش جوامع محلی انجام شده است. این اتفاق نشان می‌دهد که ما هنوز برای آموزش و آگاه‌سازی جوامع محلی عقب هستیم و به حد کافی این کار درست انجام نشده است. تلاش بیشتری باید در جهت آموزش جوامع محلی مانند دامداران و چوپانان - که جامعه هدف ما هستند - صورت بگیرد.

وی افزود: تنها منطقه باقیمانده و دارای اهمیت به لحاظ زادآوری یوزپلنگ «توران» است. چوپان کار اشتباهی در جداکردن توله یوزها در طیعت انجام داده است. در صورت مشاهده آن‌ها بدون مادر باید به محیط زیست گزارش می‌کرد، نه اینکه به برداشتن آن‌ها اقدام کند. احتمال آن وجود داشت که مادر توله‌ها به دنبال غذا رفته باشد، بدین جهت محیط‌بانان از دور به رصد توله‌ها می‌پرداختند و در صورت نیامدن مادر چاره‌ای می‌اندیشیدند.

موسوی خاطرنشان کرد: اکنون این توله‌ها از طبیعت جدا شده‌اند چراکه دست انسان به آن‌ها خورده و بوی انسان گرفته‌اند، بدین جهت مادرشان دیگر آن‌ها را قبول نخواهد کرد و نمی‌توان در طبیعت رهایشان کرد. اکنون با دو چالش تولدشان در این فصل و جدا شدن از طبیعت مواجه هستند.

وی درباره احتمال زنده ماندن این دو توله توضیح داد: این توله‌ها یک ماهه و بسیار نابالغ هستند. به عبارتی جداشدن از مادر برای آن‌ها خیلی زود بوده است. سازمان تمام تلاش خود را در جهت زنده ماندن آن‌ها انجام می‌دهد. اکنون در پاسگاه محیط بانی منطقه هستند و هنوز مشخص نیست که آیا به تهران منتقل خواهند شد یا نه؟

موسوی در پایان تاکید کرد: بسیار باید برای موضوع آموزش تلاش کنیم. صداوسیما خیلی می‌تواند در این زمینه با سازمان حفاظت محیط زیست همکاری‌ کند. به عنوان نمونه در فصل بهار که فصل طبیعت‌گردی و همزمان زادآوری حیات وحش است به‌صورت زیرنویس در برنامه‌های پرمخاطب به افرادی که در تماس مستقیم با محیط زیست هستند، هشدار دهند که به نوزادان حیات وحش دست نزنند.